خنثی‌سازی تحریم‌ نفتی غرب با اتصال مستقیم خط لوله گازی روسیه و هند از مسیر ایران ۱۴۰۴/۰۸/۲۸

نادیا محرابی کارشناس انرژی در رابطه با لزوم بازطراحی تجارت انرژی کشور با توسعه نقش گاز در تجارت خارجی ایران خاطرنشان کرد: ایران با داشتن موقعیت ژئوپلتیک منحصر‌به‌فرد، منابع عظیم گازی و زیرساخت‌های انتقال منطقه‌ای، اکنون در نقطه‌ای ایستاده که می‌تواند ساختار تجارت انرژی اوراسیا را بازطراحی کند. اتصال مستقیم گازی روسیه به هند نه‌تنها تحریم‌های نفتی را بی‌اثر می‌کند، بلکه اقتصاد ایران را از صادرات خام به صادرات خدمات ترانزیت و نقش‌آفرینی ژئوپلیتیک ارتقا می‌دهد.

وی در ادامه افزود: در شرایطی که غرب همچنان بر اهرم تحریم‌های نفتی برای فشار اقتصادی بر ایران تکیه دارد، تغییر زمین بازی انرژی و حرکت به سمت دیپلماسی گاز به یکی از راهبردی‌ترین مسیرهای خنثی‌سازی این فشارها تبدیل شده است. مهم‌ترین ایده در این مسیر، اتصال مستقیم گازی میان روسیه و هند از طریق ایران است؛ طرحی که می‌تواند ایران را در جایگاه بلامنازع هاب گاز غرب آسیا قرار دهد.

این کارشناس انرژی با اشاره به اهمیت خط گازی بین روسیه و هند از مسیر ایران با خط لوله گازی گفت: این خط گازی که توان بالقوه انتقال ده‌ها میلیارد مترمکعب گاز روسیه به بازار عظیم و روبه‌رشد هند را دارد و سه تحول اساسی ایجاد می‌کند. نخستین تحول در زمینه تبدیل شدن کشور به هاب گازی منطقه است و این خط در صورت راه‌اندازی، ایران را به گلوگاه انتقال انرژی جهان بدل می‌سازد. دومین اهمیت این خط، ایجاد بازدارندگی سیاسی و امنیتی کشور است که تحقق تجارت گازی بین روسیه و هند از مسیر ایران این بازدارندگی را ارتقا می‌دهد؛ و سومین اهمیت مهم و تحول اساسی این خط برای ایران بحث ایجاد منبع پایدار و بلندمدتی از درآمد ترانزیتی گازی است که با توجه به چرخش گازی اروپا به سمت گاز مایع آمریکا و نیاز جدی روسیه به مشتریان جدید، انتقال گاز روسیه به هند از طریق خط لوله و از مسیر ایران، این درآمدزایی را تضمین می‌کند. عبور هر مترمکعب گاز از خاک ایران به معنای افزایش درآمد ملی است؛ درآمدی مداوم، قابل پیش‌بینی و برآمده از نقش ژئوپلیتیک کشور در تجارت انرژی که به نوعی شیفت درآمدهای انرژی ایران از نفت به سمت گاز است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: از منظر ژئوپلیتیک، این کریدور گازی باعث می‌شود هیچ تصمیمی در بازار انرژی منطقه بدون ایران قابل تحقق نباشد. هرگونه اختلال در روابط ایران با غرب، دیگر به معنای انزوای انرژی کشور نخواهد بود، زیرا هند و روسیه به حفظ امنیت مسیر وابسته خواهند شد و این یعنی دیپلماسی انرژی، تبدیل به سپر بازدارنده اقتصادی می‌شود. در سطح اقتصادی نیز، اتصال به بازار انرژی هند به معنای ثبات صادراتی، جذب سرمایه و افزایش نفوذ ایران در قراردادهای بلندمدت است. از سوی دیگر، روسیه به‌دنبال مسیرهای متنوع صادراتی پس از جنگ اوکراین است و این فرصت طلایی برای ایران فراهم شده تا از یک کشور تحریمی به بازی‌ساز تجارت جهانی گاز بدل شود.

وی در پایان گفت: راهکار خنثی کردن تحریم‌های نفتی غرب و همچنین بازطراحی تجارت ایران، تبدیل شدن به هاب گازی منطقه با محوریت اتصال مستقیم گازی بین روسیه و هند از مسیر ایران است.